6 Gebiedsontwikkeling

Gebiedsontwikkeling maakt de vertaalslag ruimtelijk-functioneel beleid naar de uitvoering. Enerzijds door het voeren van regie en anderzijds door het faciliteren van processen die nodig zijn om maatschappelijke gewenste gebiedsontwikkelingen tot stand te brengen. Legt verbindingen tussen programmavelden.

Om deze doelstelling te bereiken leveren we de volgende prestaties

Gemeentelijke middelen worden gericht ingezet voor maatschappelijk gewenste ontwikkelingen. Ontwikkelingen worden zo veel mogelijk uitgevoerd door private ontwikkelaars.

Prioritering
Gebiedsontwikkeling is veranderd van een aanbodgestuurde naar een vraaggestuurde markt met kleinschalige initiatieven, waarbij de wensen van de afnemers/gebruikers steeds belangrijker worden. Zaanstad beschikt ook de komende jaren niet over voldoende middelen (capaciteit en geld) om alle initiatieven te faciliteren. Daarom kiest de gemeente voor een heldere prioritering van onze activiteiten in wijken, buurten en gebieden in onze stad met de focus op de aandachtswijken en het voortzetten van de programma’s Inverdan, Zaan/IJ en Noordzeekanaalgebied. Dit door de halfjaarlijkse vaststelling van de RAP-lijst, met daarin op basis van de nota ‘Prioritering is noodzakelijk’ keuzes ten aanzien van het voortzetten of opschorten van projecten. Het is een dynamische lijst die door de vraag en de kansen in de markt kan veranderen.

De rode loper
Bij kansrijke projecten die werkgelegenheid creëren, de wijkeconomie stimuleren, de maatschappelijke cohesie bevorderen of de aanjager van de ontwikkeling van een buurt of wijk kunnen zijn, kan de gemeente de ‘rode loper’ uitleggen. Voorbeelden hiervan zijn:

• Proces: met bijvoorbeeld één loket voor vestigingsaanvragen met een vast contactpersoon, maar ook de gerichte inzet van capaciteit om versnelling in procedures te realiseren
• Contacten: door gebruik te maken van kennis uit diverse netwerken
• Geld: door bijvoorbeeld financiële faciliteiten aan te bieden (subsidies, investeringen, projectbegeleidingsbudgetten en bestaande of nieuwe regelingen bij gronduitgifte)

Kleinschalige initiatieven
De gemeente is van mening dat de stad niet alleen in beweging komt bij projecten met enige omvang, maar dat ook kleine initiatieven hier een grote bijdrage aan kunnen leveren. De gemeente wil kansrijke, kleinschalige initiatieven faciliteren en stimuleren. Bevorderen van wonen boven winkels in het kader van leefbaarheid wordt niet ingezet vanuit een grootschalige aanpak, maar via maatwerk waar zich verandering of ontwikkeling voordoet.

Inverdan
Met het programma Inverdan werkt Zaanstad aan een nieuw stedelijk centrumgebied. Er ontstaat een gevarieerd en aantrekkelijk stadshart in Zaandam met een knooppunt in de sociale en economische ontwikkeling van het centrumgebied. De komende jaren liggen de accenten onder andere op de realisatie van de winkels op de Overbouwing Provincialeweg, het cultuurcluster, het bouwprogramma op de Eilanden, het fietsparkeren en de synagoge (zie programma 3). Het programma wordt per 2018 afgesloten, indien financieel en juridisch haalbaar. Het dan nog niet gerealiseerde bouwprogramma wordt in de vorm van zelfstandige projecten uitgevoerd.

Zaan/IJ
ZaanIJ heeft als kernvraagstuk om de braakliggende terreinen en leegstaande panden aan de Zaan en aan het IJ (Noordzeekanaal) nieuw leven in te blazen. Met het opnieuw betekenis geven aan die panden en plekken wil ZaanIJ een bijdrage in de komende decennia leveren aan de groei van Zaanstad en aan die van de metropoolregio Amsterdam. De gemeente heeft hier vooral een faciliterende rol bij initiatieven door particuliere partijen voor gebiedsontwikkelingen. Hierbij speelt ook het project Zaans Proeflokaal een hoofdrol. Dit om voor alle locaties aanvaardbare milieucondities te formuleren en creëren, zodat de toekomstige bewoners en gebruikers een goed en gezond leefklimaat tegemoet kunnen zien. Om woningbouw op de Hemmes mogelijk te maken wordt een apart bestemmingsplan gemaakt. De afgelopen jaren heeft ZaanIJ met de partners voor het Hembrugterrein de kaders gecreëerd om een organische ontwikkeling mogelijk te maken. Tegelijkertijd werd het Hembrugterrein met tijdelijke activiteiten op de kaart gezet.

Noordzeekanaalgebied
Het programma Noordzeekanaalgebied richt zich op het ontwikkelen van het Zaanse deel van het Noordzeekanaalgebied (aan het Noordzeekanaal). Dit wordt in samenwerking met de regio opgepakt. De algemene doelstelling is: regionale versterking van de internationale concurrentiepositie met aandacht voor de leefomgeving. Dit gebeurt door het voor bedrijven aantrekkelijk te maken zich in het gebied te vestigen, om zo ook voldoende werkgelegenheid te creëren. Een duurzame ontwikkeling staat voorop, met aandacht voor het verminderen van milieuoverlast en het zorgvuldig omgaan met de schaarse ruimte. Voor Nauerna wordt gewerkt aan een nieuw bestemmingsplan en de veiligheid van de stortplaats wordt nauwkeurig gemonitord in samenwerking met de omwonenden en belanghebbenden, zoals afgesproken in de mediation-overeenkomst.

De gemeente Zaanstad ontwikkelt gezamenlijk met de RON (Regionale Ontwikkelingsmaatschappij Noordzeekanaalgebied) en BNG Gebiedsontwikkeling (zijnde de aandeelhouders van Haventerrein Westzaan CV en Bedrijventerrein Westzaan Noord CV) het bedrijvenpark HoogTij. Het gaat daarbij om een gebied met 110 hectare uitgeefbare grond. Circa 27 hectare daarvan is havengerelateerd. Uitgangspunt is een duurzaam bedrijventerrein te ontwikkelen. De gemeente heeft circa 20% van het uitgeefbare gebied in eigendom. De overige 80% is in eigendom bij de CV’s. Ondanks alle inspanningen blijft de grondverkoop achter bij de geprognosticeerde gronduitgifte. Het resultaat van de grondexploitatie HoogTij verslechtert aanzienlijk. Besluitvorming en verdere informatie worden in de tweede helft van 2014 aan de raad aangeboden. Voor de grondstoffenrotonde verwijzen wij u naar programma 5.

Aandachtswijken In de aandachtswijken Poelenburg, Zaandam-Zuid, Pelders-Hoornseveld, Kogerveldwijk, Rosmolenwijk en Wormerveer-Noord werkt de gemeente samen met woningcorporaties, ontwikkelaars, bewoners, ondernemers en andere belanghebbenden om kansrijke initiatieven te faciliteren en stimuleren. Voor de aanpak van wijkvernieuwing in Zaandam-Zuidoost blijkt grootschalige sloop/nieuwbouw niet haalbaar. De aanpak is meer gericht op renovatie en kleinschalige ingrepen in de wijk.

Stimuleren van tijdelijk gebruik van gebouwen en gronden Door de economische crisis stagneren bouwplannen in de stad. Hierdoor liggen terreinen langere tijd braak en staan gebouwen leeg. Dit werkt verloedering in de hand en kan leiden tot waardedaling van het gebied. Door tijdelijke ontwikkelingen kan ruimte ontstaan voor permanente ontwikkeling en ontstaat reuring. Tijdelijkheid is daarmee een middel om de stad in beweging te houden, kwalitatieve achteruitgang te voorkomen en wensen van bewoners, ondernemers en instellingen te honoreren.

Klik hier voor financiële informatie over deze prestatie

Risico’s en beheersmaatregelen